Türkiye’yle ilgili yorum yazısına ”Atalarının Rüyaları” başlığını atan haftalık Economist, eski Osmanlı topraklarında nüfuzunu artırmak isteyen bir Türkiye’ye mercek tutuyor.
Derginin ifadesiyle ”Türkiye’nin akıllı dışişleri bakanı dört bir yanda hassas bir diplomasi izliyor.”
Ahmet Davutoğlu, Economist’e göre, ”Ahlakçı yanı ağır basan dini bütün bir Müslüman.” Ve, ”Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en etkin dışişleri bakanlarından biri.”
Yazının girişinde Türk dışişlerinin son zamanlardaki diplomatik kıvraklığına örnek gösterilen durumlardan biri, İran’la ilgili. Economist, geçen haftalarda İran’daki protestolar sırasında tutuklanan İngiliz elçiliği çalışanlarının Türkiye’nin kapalı kapılar ardında yürüttüğü pazarlıkla salıverildiğini ileri sürüyor.
Gene Ankara’nın iki yönlü diplomatik kabiliyeti sayesinde, Amerikalılar tarafından 2007’de Irak’ta gözaltına alınan İranlı diplomatların da Türkiye’nin çağrıları ardından bu ay başında serbest bırakıldığı yazılı.
Economist, Davutoğlu’nun dışişlerine yaklaşımının iki ayağı olduğunu belirtiyor; komşularla ”sıfır problem”, ve ”stratejik derinlik”. Bu ikincisiyle kastedilen Balkanlar, Güney Kafkaslar ve Orta Doğu başta olmak üzere Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve kültürel bir nüfuz alanı oluşturması…
Türkiye’nin Avrupa Birliği nezdinde de böylelikle daha çekici hale geldiğini söyleyen Davutoğlu, Almanya ve Fransa’nın tam üyeliğe karşı söylemlerini ise ”kendi iç kamuoylarına oynuyorlar” diyerek açıklıyor.
Türkiye’nin, yavaşlayan reform sürecini yeniden canlandırması gerektiğini yazan Econmist, bu bağlamda Ahmet Davutoğlu’nun Heybeliada’daki Ruhban Okulu’nun yakın zamanda açılacağından umutlu olduğunu örnek olarak veriyor.
Enerji kartı
Dergi, Kıbrıs konusunda anlaşmazlık sürdükçe Avrupa yolunda ortaya çıkabilecek yeni sorunları hatırlatıyor. Ama Economist’e göre Türk liderler, Türkiye’nin Avrupa’ya olan ihtiyacından çok, Avrupa’nın Türkiye’ye daha çok muhtaç olduğunu düşünmekten yana.
Rusya’yı bertaraf eden enerji yollarında Türkiye’nin giderek artan öneminden bahseden Economist, Ahmet Davutoğlu’nun Nabucco boru hattının yakın zaman önce imzalanışından gururla söz ettiğini yazıyor. Ama Türkiye, ”Enerji kartına fazla güveniyor olmasın?”
Türkiye’nin enerji hayalleri Economist’in ifadesiyle ”sıkı sıkıya Azerbaycan’daki etnik kuzenlerine bağlı.” Ama Türk-Ermeni yakınlaşmasının geçen Nisan ayında Azerilerle Ankara arasında ilişkileri yokuş aşağı sürdüğünü yazan Economist, öfkeli bir Azerbaycan’ın Haziran ayında Rusya’yla bir gaz anlaşmasına varmasının uzun sürmediğini belirtiyor.
Bunun üzerine Türkiye’nin Ermenistan politikasını 180 derece değiştirdiğini kaydeden Economist, Batılı bir diplomatın şu gözlemine yer veriyor: ”Türkiye’nin Erivan’la yakınlaşma girişimi can çekişiyor.”
Economist, bu durumun Amerika ile Türkiye’nin ilişkilerini gölgeleme olasılığını doğurduğunu yazmakla birlikte, Türkiye’nin stratejik öneminin belirleyici olduğu görüşünde. Yazı, bir Batılı yetkilinin şu sözleriyle noktalanıyor: ”Türkiye ile Ermenistan arasında, kazanan her zaman Türkiye olur.”
Kaynak: BBC Türkçe
Kaynak: www.timeturk.com, 24.07.2009