Tarih ustası hayatını kaybetti

İstanbul/ Paris– Ünlü Türk tarih uzmanı Fransız profesör Jean-Paul Roux, Paris’in Saint Germain-en-Laye banliyösünde 84 yaşında hayata gözlerini kapadı.

Fransız tarihçi, Türk dünyası ve İslam kültürü ile ilgili çalışmalarıyla tanınıyordu. Fransız Bilim Akademisi’nde (CNRS) bir dönem direktörlük yapan Roux, Paris’te sanat tarihi ve arkeoloji eğitimi veren “l’Ecole du Louvre”da da öğretim görevlisi olarak çalışmıştı.

Paris’te 5 Ocak 1925 yılında doğan tarihçinin, Türk dünyası ile ilgili birçok araştırması ve kitabı bulunuyor.

Ünlü tarihçi, Paris’te 1971 ve 1977 yıllarında İslam kültürü ile ilgili iki büyük serginin açılmasına öncülük etti.

Öğrenimi

Yazar, öğrenimini Paris şehrinde yaptı. Eğitimine Doğu Dilleri Okulu’nda başladı ve daha sonra sırasıyla École de Louvre Tarih Bilimleri Akademisini bitirdi. Doktorasını ise doğubilim ve edebiyat üzerine verdi.
 

Çalışma ve akademik hayatı

1952 yılında CNRS yani Fransız Ulusal Araştırma Merkezi’nde çalışmaya başladı ve 1990 yılında Araştırma Birimi Başkanı olarak emekli oluncaya kadar burada çalıştı. Yine bu dönemde 1957 ve 1990 arasında École de Louvre de akademisyen olarak da çalıştı ve Profesör ünvanını aldı ve Orta-Asya ve Türk kültür tarihi üzerine yaptığı alan çalışmaları sonucunda hazırladığı temel çalışmalarla tanındı.

Türkiye ile 1950’li yıllardan itibaren ilgilenmeye başladı. La Turquie: Géographie. – Économie. – Histoire. – Civilisation et Culture adlı çalışmasını 1953 yılında yayınladı. bundan sonra peş peşe Türkiye ve Orta-Asya tarihi ve Türk örf ve adetlerini kapsayan çalışmalar yaptı.

Bu bağlamda, Türkiye’yle ilgilenmesi, 1950’li yılların başlarına rastlamaktadır. Hazırladığı La Turquie: Géographie. – Économie. – Histoire. – Civilisation et Culture (1953) adlı eserden sonra, ardı ardına Türkiye ve Orta-Asya kültür tarihi ve Türk geleneklerini kapsayan analitik-karşılaştırmalı çalışmalarla adını duyurdu. Kimi eserleri Timur (1994), Türklerin ve Moğolların Eski Dini (1994), Türklerin Tarihi: Büyük Okyanus’tan Akdeniz’e İki Bin Yıl (1995) adıyla Türkçeye çevrildi.

1971 ve 1977 yıllarında Paris’teki iki büyük İslam Sanatları Sergisi’ni organize etti.

Başta Atatürk Kültür Merkezi de olmak üzere birçok Fransız bilimsel derneğe fahri üye seçildi. Aynı zamanda Türk hükümeti tarafından 1973 yılında Devlet Ödülü verildi ve TÜTAV Ödülü aldı ve 1998 yılında da Liyakat Madalyası ile onurlandırıldı.

Jean Paul Roux’un ikiyüz makalesi ve yüzü aşkın araştırması ve bununla birlikte çoğunluğu Orta Asya ve Türk kültürüyle ilgili 25 kitabı vardır.

-Babür – Büyük Moğolların Tarihi (Babur – Histoire de L’Empire Mongol)

-Altay Türklerinde Ölüm (La Mort Chez Peuples Altaiques Anciens et Medievaux)

-Moğol İmparatorluğu Tarihi (Histoire de L’Empire Mongol)

-Orta Asya/Tarih ve Uygarlık (L’Asite Centrale-Histoire et civilisations),
   
-Türklerin Tarihi (Histoire des Turcs)
  
-Türklerin ve Moğolların Eski Dini (La Religion Des Turcs et des Mongols)