Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas’ın, Kıbrıs’ta olası bir çözümde yapılacak toprak düzenlemelerinde, Rum tarafına verilecek topraklara 110 binden fazla Rum’un dönmesini istediği açıklandı. Bununla da kalmayan Hristofyas, dünyaca ünlü Salamis harabeleriyle, Karpaz’daki Apostolos Andreas ve Mağusa’daki Saint Barnabas manastırlarını da istedi.
AA
Lefkoşa– KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, Kıbrıs müzakereleri çerçevesinde dün 32’ncisini yaptıkları görüşmede, ”Toprak” başlığına geçmiş ve taraflar konuya yaklaşımlarını içeren ilk sunuşlarını yapmıştı.
”Toprak” konusunda tarafların dünkü görüşmede okudukları görüşleri yayımlayan Rum gazeteleri, Kıbrıs Türk tarafının toprak düzenlemesini kabul ettiğini, ancak Rum tarafının, olabildiğince çok Rum’un, Rum idaresi altında olacak bölgeye dönebilmesini istediğini yazdı.
Rum gazeteleri, liderler arasında dün teatisi yapılan ilk tez ve belgelere dayanarak, ”Rum tarafının, toprak düzenlemesi yapılması ve bu çerçevede Kıbrıs Rum idaresi altında olacak yerlere 110 binden fazla Rum’un geri dönmesini” istediğini duyurdu.
Fileleftheros gazetesi, Rum tarafının, ”Salamis, Apostolos Andreas ve Apostolos Barnabas gibi tarihi ve manevi nedenlerle iade edilmesi gereken bölgelerden” de söz ettiğine dikkati çekerek, ”Kıbrıs Türk tarafının ise, sunduğu tezlerde rakamlar ortaya koymadığını ve hiçbir şekilde bölgelerden söz etmediğini, ortaya koyduğu kriterlerin daha çok, toprak düzenlemelerini caydırmaya çalıştığını” yazdı.
Gazeteye göre, Kıbrıs Türk tarafının ortaya koyduğu tezlerde toprak verilmesiyle ortaya çıkacak ekonomik ve sosyal sorunlara işaret edildi. Özellikle insanların yer değiştirmesine değinilerek, bu yer değiştirmeden etkilenecek olanlara yeni iş yerleri ve bölgenin süratle kalkınması gibi teşviklerin eşlik etmesi gerekeceği vurgulandı.
Politis gazetesi de, ”Toprak” konusunda taraflar arasında büyük anlaşmazlıklar saptandığına işaret etti.
Gazeteye göre, Kıbrıslı Türkler için ana unsur, toprak konusunda iki bölgeliliğin güçlendirilmesi; Rumlar için ise mümkün olduğunca çok yerinden edilmişin Kıbrıs Rum idaresi altında geri dönebilmesi.
“Türk tarafının talepleri”
Politis, Kıbrıs Türk tarafının ortaya koyduğu kriterleri şöyle aktardı:
-Kıbrıs Türk devletçiğinin mal sahipliliği ve nüfus açısından olabildiğince çok ‘temiz/arı’ olmasıyla iki bölgeliliğin güçlendirilmesi.
-Görüşme konusu olacak bölgelerin ekonomik yaşayabilirliği.
-Devletçiklerin doğal kaynaklarının ve su rezervlerinin güvence altına alınması.
-İki devletçiğin, kontrolü altında olacak kıyı şeritlerinin, büyük bölümünün Kıbrıs Türk tarafında kalması öne çıkartılarak, net olarak belirlenmesi.
-Şu anda Kıbrıs Rum mallarında ikamet etmekte olan çok sayıdaki Kıbrıslı Türk’ün hemen yer değiştirmesinin gerekmeyeceğinin güvence altına alınması.
“Rum tarafının talepleri”
Kıbrıs Rum tarafının belgesinin çok daha detaylı olduğunu belirten gazete, Rum belgesinde, ”olabildiğince çok sayıda yerinden edilmiş Rum’un Kıbrıs Rum idaresi altındaki bölgelere geri dönüp yeniden iskan edilebilmesi gereğinin” vurgulandığını yazdı.
Rum belgesinde, iade edilmesi gereken bölgeler, isimleri belirtilmeden, ama Ziyamet (Leonarisso) ve alt bölümü itibarıyla Karpaz’ın alınması öne çıkartılarak, tarif edildi.
“BM uzmanları Maraş’a giriyor” iddiası
Öte yandan, müzakerelerde ”Toprak” konusuna geçilmesiyle birlikte Rumlar Maraş konusunu yeniden gündeme getirmeye çalışıyor.
Rumların sözde ”Maraş belediye başkanı” Aleksis Galanos, Rum ana muhalefet Demokratik Seferberlik Partisi (DİSİ) lideri Nikos Anastasiadis’le görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, ”Maraş kökenli Rumların gelecekte buraya yeniden iskan edilmelerinin hazırlıklarını yapmak amacıyla BM’den uzmanların kapalı Maraş’a gideceklerini” iddia etti.
Galanos, Rum yönetimi lideri Hristofyas’ın bu yönde BM nezdinde girişimlerde bulunduğunu söyledi.