Irak’ın kilit noktası: Telafer

Ankara– Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM), “Irak’ın Kilit Noktası: Telafer” adlı bir rapor yayımladı.

ORSAM Ortadoğu Danışmanı Dr. Serhat Erkmen‘in Telafer ve çevresine yaptığı seyahat sonucu Türkçe ve İngilizce olarak kaleme alınan raporda, Musul’un ilçesi olan Telafer’in, Kerkük ile birlikte Irak’taki Türkmenlerin en önemli yerleşim bölgelerinden biri olduğuna dikkat çekiliyor.

Raporda, ORSAM’ın son dönemde çalışmalarını Telafer üzerine yoğunlaştırdığı belirtiliyor ve Telafer’in ilçe statüsünden il statüsüne bir an önce yükseltilmesi ve bu çerçevede Türkiye, Irak ve uluslararası kamuoyunun Telafer’e yardım etmesinin gerekliliği vurgulanıyor.

Telafer’in Irak’ın kuzeyindeki Kürt yönetimi ile Irak’ın Suriye sınırında bulunan Sincar ve Suriye’deki Kürtlerle arasında tampon oluşturan tek coğrafi ve idari bölge olduğu belirtilen raporda, Telafer’in ayrıca Irak’ta nüfusunun tamamının Türkmen olduğu tek ve en kalabalık yerleşim birimi olduğu kaydediliyor.

Yaklaşık 400 bin kişinin yaşadığı Telafer’in “dışa kapalı bir tarım topluluğu” özelliği taşıdığı ve ilçe nüfusunun aşiretlerden oluştuğu belirtiliyor. İlçenin ekonomik yapısına da değinilen raporda, ekonominin büyük ölçüde tarıma ve ticarete dayandığı ve nüfusun büyük bir kısmının ziraatla geçindiği ifade ediliyor.

2004-2008 yılları arasında büyük bir çatışma geçiren Telafer’de son aylarda güvenlik durumunda önemli iyileşmeler yaşandığına dikkat çekilerek, bu çatışmaların durulmasına neden olan faktörler şöyle sıralanıyor:

-Genel olarak Bağdat merkezli çatışmada tansiyonun düşmesi

-ABD ile Sünni Araplar arasındaki çatışmanın yerini uyuma bırakması ve Uyanış Konseyi adı altında Sünni Arapların sisteme dahil olmaya başlamaları

-Kürtlerin bölgede tutunamayacağını anlaması yoluyla geri adım atmaları ve çekilmeleri

-Irak’ta El Kaidecilerin güç kaybı

-Türkmenlerin içinde çatışmanın bitmesini isteyen grupların artması
Telafer için çözüm önerileri

ORSAM raporunda, Irak’ın işgalinden bu yana geçmişten gelen sorunları ağırlaşan ve ekonomik sıkıntılarına ek olarak güvenlik sorunları da yaşayan Telafer’in sorunlarının çözülmesi için bir an önce kısa ve uzun vadeli stratejiler geliştirilip, hayata geçirilmesinin gerekliliği vurgulanıyor.

Kısa vadede alt yapı projelerinin hayata geçirilmesi, istihdam artırıcı projeler üretilmesi, sağlık hizmetlerinin yeterli hale getirilmesi, eğitim ve ticaret alanlarında olanakların iyileştirilmesi ve destek sağlanması gerektiği ifade edilen raporda, bu alanlarda Türkiye’nin yardımının önemine işaret ediliyor.

Uzun vadede ise Telafer’in imarının tek yolunun ayrı bir vilayet olmaktan geçtiği belirtilen raporda, Irak’ta nüfus ve coğrafi özellikleri açısından il olmaya en uygun durumdaki yerleşim yerinin Telafer olduğu kaydediliyor.

Raporda, Telafer halkının büyük bir kısmının ilçeye şiddetin Musul’dan ihraç edildiğine inandığı, bu nedenle Telafer’deki Türkmenlerin kimliklerinin korunması için ayrı bir vilayet içinde yaşamalarının faydalı olacağı belirtiliyor.