Vizesiz Avrupa

Sanatçı, bilim adamı ve sporcu Avrupa’ya ’vizesiz’ gidebilecek

Zeynel LÜLE/BRÜKSEL 14 Mayıs 2009

TIR şoförleri Mehmet Soysal ve Halil İbrahim Savatlı’nın verdikleri hukuk mücadelesini kazanması, bilim, sanat ve sportif gezilerde de ’vizesiz Avrupa’ yolunu açtı. Almanya Federal İçişleri Bakanlığı, bilim, sanat ve sportif faaliyetler için gidecek Türk vatandaşlarından vize istenmeyeceğini resmen duyurdu. Diğer ülkelerin de bu karara uyması bekleniyor.

AVRUPA Birliği (AB) ülkelerine vizesiz girebilmek için sürdürdükleri hukuk mücadelesini kazanarak ’kahraman TIR şoförleri’ olarak tanınan Mehmet Soysal ve Halil İbrahim Savatlı sayesinde, sadece meslektaşlarının değil başka meslek mensupları da Avrupa’ya vizesiz girebilecek. Şimdilik bilim, sanat ve sportif geziler nedeniyle Avrupa’ya seyahat edeceklerin yolu açıldı.

Almanya’dan genelge

Kamuoyunda bilinen adıyla ’Soysal Kararı’nın ardından bu konuda ilk adımı atan Almanya oldu. Federal İçişleri Bakanlığı tarafından, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Eyalet İçişleri Bakanlıkları’na gönderilen genelgelerde, bilim, sanat ve sportif faaliyetler için gelecek olan Türk vatandaşlarına vize istenmeyeceği resmen duyuruldu.

Montaj ve tamire de muafiyet

Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ve Eyalet İçişleri Bakanlıklarına iki ayrı sayılı genelge yollayan Almanya İçişleri Bakanlığı, başka meslekteki muafiyetlere de yer verdi. Buna göre, Türkiye’deki bir firmada çalışan ve montaj, tamir ve revizyon gibi gerekçelerle gidenlere de de vize muafiyeti olacak.

Karara uyulması zorunlu

Bu arada Almanya, 6 Mayıs 2009 tarihli iki ayrı genelgenin birer kopyasını da Brüksel’e ulaştırdı. Almanya Federal İçişleri Bakanlığı’nın, Avrupa Parlamentosu’nda yapılan “vize zirvesi” ile aynı tarihi taşıması dikkati çekti. Genelgelerde ’Soysal Kararı”nın ayrıntılı olarak incelendiğini belirtilirken, bu karara uyulması zorunluluğu bulunduğuna dikkat çekildi.

2 ayı geçmemek şartıyla

Almanya genelgelerinde, 19 Şubat tarihli Soysal Kararı’na göre bundan sonra Türkiye’deki bir firmada çalışan, Almanya’ya mal getirmek amacıyla seyahat edenlerin 2 ayı geçmemek şartıyla “vizesiz” seyahat edebileceği hatırlatmasını da yapıyor.

Şimdi sıra diğer ülkelerde

Almanya’da alınan bu kararın ardından, diğer Avrupa ülkelerinde de uygulamaların bu yönde değiştirilmesi gündeme gelecek. Buna göre, 1973’de dönemin AET üyesi olan 6 ülke (Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, İtalya) ile, o tarihte üye olmamasına rağmen Türklere vize uygulamayan İspanya, İngiltere, Portekiz ve Danimarka’nın da bu karara uyması bekleniyor.

Soysal kararı neydi

ALMANYA’nın Bavyera Eyaleti’ndeki Türk transport şirketi Osman Çat GmbH’nın sahibi Osman Çat’ın, Türkiye’de ortağı olduğu Termotrans adlı acentesine bağlı çalışan TIR şoförlerinin yaşadığı sıkıntılar bu süreci başlattı.

1995 yılında getirilen vize kısıtlamasına karşı Mehmet Soysal ve İbrahim Savatlı isimli iki şoför, Alman İdare Mahkemesi’ne başvurması ile dava süreci başladı. Alman İdare Mahkemesi’nin Soysal ve Savatlı’nın taleplerini reddetmesi üzerine konu Alman Temyiz Mahkemesi’ne taşıdı. Temyiz Mahkemesi de görüş almak üzere konuyu Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’na (ABAD) taşıdı.

Adalet Divanı 19 Şubat 2009 tarihinde açıkladığı kararında, Katma Protokol’ün yürürlüğe girdiği tarih olan 1 Mart 1973 tarihinde Türk vatandaşlarından vize uygulamayan ülkelerin, o tarihten sonra Türk vatandaşlarına vize uygulaması getiremeyeceğini belirtti.