Muammer ELVEREN / PARIS | 30.11.2008
DİL TESTİ BAŞLIYOR
Fransa, yarından itibaren aile birleşimi yoluyla gelecek göçmenlere yönelik bulundukları ülkede dil ve kültür testini uygulamaya koyacak. Testte iki kez başarısız olanlar, yine de Fransa’daki ailesinin yanına gelebilecek ancak burada zorunlu olan dil kursuna tabi tutulacak.
Fransa’nın aile birleşimi yoluyla ülkeye gelecek göçmenlere yönelik hazırladığı dil ve kültür testi, yarından itibaren yürürlüğe giriyor. 450 bin Türk’ün yaşadığı ve 2004 yılında 25 bin kişinin aile birleşimi yoluyla göç ettiği Fransa, 1 Aralık’tan itibaren aile birleşimi vizesi alabilmek için uygulamaya koyacağı “dil, kültür ve cumhuriyet değerleri” adlı teste girecek olanlardan, önce 60 günlük dil ve uyum kursuna katılmalarını isteyecek.
60 saatlik kurs şartı
Bütün yabancıları yabancıları kapsayan uygulamaya göre, aile birleşimi yoluyla Fransa’ya gelecek olan göçmenler, önce sadece İstanbul ve Ankara’da verilen ücretsiz uyum kursuna katılacak. Kurstan geçenler, daha sonra bulundukları ülkelerdeki Fransız Başkonsolosluğu’nda düzenlenecek dil ve kültür testine tabi tutulacak. Testte başarısız olanlara, ikinci bir test şansı daha verilecek. İkinci kez testi geçemeyenlere ise Fransa, insan hakları nedeniyle geçici vize vermek zorunda olacak. Bu vizeyle Fransa’ya gelen aile fertleri, burada imzalamaleri gerektiği “Karşılama ve Uyum Kontratı” çerçevesinde verilen 200 ile 400 saat arasındaki zorunlu dil ve uyum kursuna katılacak.
Gereksiz uygulama
Fransa “Yüksek Uyum Konseyi” üyesi Gaye Petek, yeni uygulamanın çok gereksiz olduğunu belirterek, “Zaten 1 Ocak 2007’den beri ‘Karşılama ve Uyum kontratı’ uygulaması var. Bu uygulama çerçevesinde aile birleşimi yoluyla Fransa’ya gelenlere dil, uyum, yurttaşlık ve sosyal içerikli kurslara katılma zorunluluğu var. Yani göçmenler buraya geldikten sonra dili öğrenirken, yarın uygulanmasına başlanacak dil ve kültür testi, hem zaman kaybı hem devlete gereksi maddi yük olacak. Yeni uygulamanın aile birleşimine bir engel oluşturacağına inanıyorum” dedi.
DİĞER ÜLKELERDEKİ BENZER UYGULAMALAR
Almanya:
2007 yılında Göç Yasası’nda yapılan değişiklikle aile birleşimiyle Almanya’ya gelecek eşlere dil testi zorunluluğu getirildi. Yeni uygulama ise en çok Almanya’da yaşayan 2,5 milyonu aşkın fazla Türk’ü etkiledi. Yeni uygulamaya göre, eşler Almanya’ya gelmeden önce bulundukları ülkede “A1” seviyesinde Almanca öğrenip sınava girmek zorunda. Ankara, İstanbul ve İzmir gibi kentlerde bulunan Alman Goethe Enstitüleri tarafından verilen kurslar sonrasında ‘Start Deutsch-Başlangıç Almanca1’ dil yeterlilik sınavı yapılmakta. Kursta başarılı olanlara, aile birleşimi vizesi verilirken, başarısız olanlar vize alamıyor.
Hollanda:
‘Aile birleşimine engeller’ konusunda ilk adım 2004 yılında atılmıştı. Meclis ve senatoda çoğunluk oylarıyla kabul edilen tasarı çerçevesinde, AB dışından evliliklerde yaş sınırı 18’den 21’e, aylık gelir koşulu da asgari ücretin yüzde 120’sine çıkarılmıştı. Bu engelleri aşabilecek olanların karşısına dikilmek üzere hazırlanan Yurtdışında Uyum Sınavı koşulu için de 2005 yılında Senato’dan onay alınmıştı.
Yurtdışında Uyum Sınavı 15 Mart 2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. İsviçre, Norveç, İzlanda, Lichtenstein, ABD, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya ve Surinam’ın yanı sıra AB üyesi ülkelerin dışından evlilik yoluyla gelecek eşlere “vize” verilmesi, kendi olanaklarıyla Hollandaca öğrenip, toplum bilgisi edindikten sonra büyükelçilik ya da konsolosluklarda girecekleri sınavdaki “başarı” koşuluna bağlanmıştı. Bu uygulama, yabancıların yanı sıra Hollandalılar’ı ve Hollanda’da yaşayan diğer AB vatandaşlarını da kapsıyor.
Belçika:
“Aile Birleşimi” konusunda farklı uygulamalar var. Üç siyasi bölgeli ve federatif yapı içinde olan Belçika’nın Flaman kesiminde, evlilik yolu ile gelenler bir yıl boyuncu “Flamanca Kursu”na tabi tutuluyor. Başarısız olanların dil kursu uzatılıyor, başarılı olanlara ise iş imkanları sunuluyor.
Ülkenin Wallon ve Brüksel kesiminde (Fransızca konuşulan bölgeler) ise evlilik yolu ile gelenlere henüz bir yaptırım uygulanmıyor.
Ülkeye, memleketlerindeki anne ve babalarını getirmek isteyenlerin ise ev durumuna ve gelir durumuna bakılarak, bu konuda izin veriliyor. Yaşlı kuşak için hiçbir bölgede dil testi uygulaması yok.
Danimarka:
Aile birleşeminden yararlanmak isteyenler için iki ayrı uygulama var. Birincisi Danimarka ve AB vatandaşı olanlar için diğeri ise Danimarka vatandaşı olmayan ancak süresiz oturma ve çalışma iznine sahip olanlar için. Danimarka ve AB vatandaşı olanlar AB yasalarından, Adalet Divanı’nın kararlarından yararlanma hakkına sahipler. Danimarka makamları aile birleşimini, eşini veya 16 yaşından küçük çocuklarını getirme olarak iki gruba ayırıyor.
2007 yılında başlayan yeni uygulamaya göre, Danimarka’ya gelecek kişi bulunduğu ülkede Danimarka büyükelçiliklerinde dil ve Danimarka hakkında bilgi testine tabi tutuluyor ve başarılı olursa aile birleşimi hakkından yararlanabiliyor. Bu şekilde ülkele gelenler, süresiz oturma izni alabilmeleri için 3 yıl süren uyum programına katılmak zorundalar.