Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbantyan, düzenlediği basın toplantısında, Türkiye ile diplomatik ilişkilerin ön koşuluz olarak normalleştirilmesi ve sınırların ön koşulsuz açılması yolundaki Erivan’ın bilinen taleplerini yineledi. Ermeni diasporası ile ilgili de açıklamalarda bulunan Nalbantyan, “Diaspora’nın ‘Ermeni katliamının’ tanınması konusundaki çabalarının durdurulmasını kimse söylemez. Söylememiştir ve söyleyemez’ dedi.
İstanbul – Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) örgütü Dönem Başkanı sıfatıyla İstanbul’a gelen Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbantyan, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Ekim 2009’da Türkiye’yi ziyaret edeceğini açıklarken, ön koşuluz olarak diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi ve sınırların açılması yolundaki Erivan’ın bilinen taleplerini yineledi.
İstanbul’daki KEİ Sekretaryası’nı ziyaret eden Nalbantyan, düzenlendiği basın toplantısında Ermenistan’ın KEİ dönem başkanlığı sırasından yapılacak çalışmalara ilişkin bilgi verdi ve Türkiye-Ermenistan yakınlaşmasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Türkiye-Ermenistan ilişkilerini değerlendirirken İstanbul’da bulunmaktan duyduğu memnuniyete vurgu yapan Nalbantyan, ikili ilişkilerin normalleşme dönemine girmesini “olumlu” bir gelişme olarak nitelendirdi. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın Ekim 2009’da Abdullah Gül’ün daveti üzerine Türkiye’yi ziyaret edeceğini açıklayan Edward Nalbantyan, iki ülke arasındaki aktif diyaloğun geçen Eylül ayında iki ülke milli takımlarının oynadığı maç için Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Erivan’ı ziyaret etmesiyle başladığını kaydetti. Nalbandyan, fırsatı değerlendirdikleri ve Cumhurbaşkanı Gül ile “önemli konular”ı ele aldıklarını anlattı. “Bu olumlu ortamı sürdüreceğiz. İlişkilerin olumlu olduğuna inanıyorum” diyen Ermenistan Dışişleri Bakanı, Ermeni yönetiminin bilinen yaklaşım ve taleplerini yineledi.
Nalbantyan şu iki konuya vurgu yaptı:
“Diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi için hazırız. İlişkiler, ön koşul olmadan normalleştirilebilmeli.”
“İki ülke arasındaki sınırların ön koşul olmadan açılmalı. Ermenistan’da ön koşulsuz bunu gerçekleştirmeye hazırdır.”
Edward Nalbantyan, bu iki adım atılmasının her iki tarafın çıkarına olacağını belirtirken de, “Bu bir iyilik değildir bu iki tarafın da çıkarına olacaktır” şeklinde konuştu.
Tarihçiler Komisyonu
Türkiye’nin “tarihçiler komisyonu” gibi önerilerinin anımsatılması üzerine Nalbantyan, pek çok komşu ülke arasında sorunların olduğuna işaret ederek “Ancak diplomatik ilişkilerde açık sınırlar olması gerekiyor. Bu koşullar altında görüşebilmek daha kolay olacaktır. Bu tür sorunları gidebilmek daha kolay olacaktır” karşılığını verdi. Edward Nalbantyan, Türkiye ile Ermenistan arasında görüşülecek konular ve zaman çizelgesine ilişkin bir soruyu yanıtlarken de, bir zaman çizelgesinin hızla oluşturulabileceğini belirterek ,“Ben önemli bir engel görmüyorum. Tahmin edebileceğiniz gibi biz bazı detayları görüşüyoruz aslında. Diplomatik ilişkilerde olduğu gibi zaten uygun bir biçimde hazırlanması gerekiyor” dedi.
Ermeni Daspora
Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Nalbantyan, ”Diaspora örgütlerinin Ermeni tasarısının tanınması yönündeki çalışmalarına” ilişkin bir soru üzerine, ”Ermenistan yetkilileri asla diaspora kuruluşlarına ya da herhangi bir ülkeye ‘Ermeni katliamının’ uluslararası olarak tanınması konusunda çabalarını durdurmalarını söylemez. Söylememiştir ve söyleyemez” yanıtını verdi.
Nalbantyan, her iki ülkede de ilişkilerin normalleşmesine kucak açanların yanı sıra karşı çıkanların da olduğunu ifade ederek, iki ülke yetkililerinin, ilişkilerin normalleşmesi ve sınırların açılmasının iki tarafın çıkarına olduğunu halklarına anlatması gerektiğini kaydetti.
Konuk Bakan, ilişkilerin geleceği konusundaki iyimserliğinin Türk tarafıyla gerçekleştirdiği müzakerelerden kaynaklandığını belirtti.
THY’nin Erivan’a doğrudan uçuş yapma ihtimaline ilişkin bir soru üzerine de Nalbantyan, ”Türk hava yolu şirketleri doğrudan Ermenistan’a uçuş düzenlemek isterlerse, neden olmasın? Bu karşılıklı iş ve turizm ilişkilerinin geliştirilmesine katkıda bulunur” dedi.
”ABD başkanının değişmesinin Türkiye-Ermenistan ilişkilerine etkisine” ilişkin bir soru üzerine de Nalbantyan, ”Öncelikle iki ülkenin doğru zamanı yakalaması gerekiyor. Şimdi doğru zamandır. Sınırları açmanın ve ilişkileri normalleştirmenin zamanıdır. Bunu yaparken başkalarının ne deyip, ne demediklerine bakmayarak, kendi kararlarımızı izleyelim” diye konuştu.
Nalbantyan, ABD’nin şimdiye kadar iki ülke ilişkilerinin gelişmesine destek verdiğini ve bu desteği sürdüreceğini umduğunu belirtti.
Ermenistan Cumhurbaşkanı Türkiye’ye gelecek
Edvard Nalbantyan, bir başka soru üzerine, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül‘ün Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı Türkiye’de Türkiye-Ermenistan futbol takımları arasında oynanacak milli maçı izlemek üzere davet ettiğini, bunun Sarkisyan tarafından kabul edildiğini bildirdi.
Babacan-Nalbantyan görüşmesi
Dışişleri Bakanı Ali Babacan ile Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan çalışma yemeğinde bir araya geldi.
Beşiktaş’taki Four Seasons Oteli’nde düzenlenen yemekten önce iki Bakan otelin lobisinde ve Boğaz manzarası önünde gazetecilere poz verdi.
Basına kapalı olarak yapılan ve 2,5 saat süren toplantının ardından gazetecilere açıklama yapan Ali Babacan, yemekte iki ülke arasındaki ilişkileri, Kafkasya İşbirliği ve İstikrar Platformu’nu ve bölgedeki diğer sorunları değerlendirdiklerini bildirdi.
Oldukça faydalı ve yapıcı bir görüşme olduğunu ifade eden Babacan, şöyle konuştu:
”Olumlu bir atmosferde görüşmelerimizi gerçekleştirdik. Bundan sonraki dönemde de hem siyasi hem teknik seviyede irtibatlarımız devam edecek. Burada amacımız iki ülke arasındaki ilişkilerin tamamen normalleşmesini sağlamak. Bu amaçla güçlü bir siyasi iradeyle görüşmelerimize devam edeceğiz.”
Nalbantyan ise çok iyi bir atmosferde son derece faydalı ve yapıcı tartışmalar gerçekleştirdiklerini belirterek, ”İlişkilerimizi normalleştirme çabalarımıza devam etme kararı aldık” dedi.
Bu arada, Nalbantyan, görüşmenin ardından Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) nezdinde Ermenistan Daimi Temsilciliği’nin Elmadağ’daki bürosunu da ziyaret etti.
24 Kasım 2008
Semih İdiz
sidiz@milliyet.com.tr