Bülent Esinoğlu
Nabukcco Ön Asya’nın hidrokarbon kaynaklarını Avrupa ve Amerika’ya taşıyacak çok büyük projedir. Projenin tasarımcıları tahmin edebileceğiniz gibi Dünya enerji tekelleridir.
İsminin NABUCCO olması hem İncil’de hem de Tevrat’ta yer alan bir efsaneye dayandırılmasındandır. Nubuchadnezzar. Bu bile tasarlayanların ekonomik birlikteliklerinin yanında kültürel birliğini de yansıtmaktadır.
Bu büyük enerji projesi ülkemize çıkar sağlayacaksa elbette sevinilecek bir şeydir. Yok, eğer, Türkiye’nin güvenliğini tehdit edecek siyasi boyutlara ulaşacaksa oturup düşünmememiz gerekir. Bakü Tiflis Ceyhan boru hattı gibi bize yalnızca yükler getirip enerji tekellerini kazandıracak ise hesabımızı iyi yapmalıyız.
3300 km olan Nabucco boru hattının Viyana Erzurum bölümünde, enerji tekelleri kendi aralarında anlaştığından hiçbir sorun yok gibi görünüyor.
Erzurum’dan sonraki bölümleri ise tam bir Arap saçıdır.
Amerika’nın tercihi Erzurum –Erivan-Bakü hattıdır. Nabucco projesini takip eden bir kimse için A.Gül’ün neden Erivan’a gittiği sır değildir. Enerji tekellerinin yani Amerikan iradesinin nasıl ağır bastığını anlamamak için kör olmak gerekir. Dedelerimize katil yaftasını asmak için gayret gösteren, ulusal sınırlarımızı tanımayan bir ülkeyi ziyaretin altında sadece Amerikan menfaatleri vardı.
Eğer Ermenistan Rusya’dan kopartılırsa Nabucco Boru Hattı Erzurum-Erivan- Bakü üzerinden Hazar Denizine ulaşacaktır. Bu yol maliyeti düşürür. Aynı zamanda Amerika’ya kalıcı siyasi kazançlar sağlar. Bunun için “devriye polisi” Dick Cheney Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev’i markajda tutuyor.
Özetle Amerika fizibilitesi en uygun olan Erzurum İran hattını tercih edemediği için şimdi Türkiye Ermenistan hattı üzerinde çalışıyorlar. Azerbaycan ve Ermenistan’ın Rusya’dan yana tavır koyması Amerika’nın işlerini zorlaştırıyor.
Dick Cheney’in Azerbaycan ziyaretinin hemen akabinde Aliyev Rusya’ya gitti.
A.Gül’ün Ermenistan ziyaretini iyi anlamak için Kafkas coğrafyasına, özellikle de Ermenistan haritasına yeniden bakmak yeterlidir.
Ermenistan ile Türkiye’yi, Türkiye’nin de burnunu sürterek masaya oturtabilirlerse Nabucco Projesinin problemlerinin yarısını çözmüş olacaklar.
Projenin asıl amacı olan Hazar Denizinin doğusundaki hidrokarbon kaynaklarıdır. Yani Türkmenistan ve Kazakistan.
Gene karşımıza bağımsız Türkiye sorunu çıktı. Bağımsız bir Türkiye Avrasya’daki ilişkilerini Batıdaki ilişkilerine tercih ederdi.
2008-09-14