Prof.Dr. Kemal KAFALI

"Ben, Kemal KAFALI, 1921 yIlInIn 8 Subat’Inda Çatalca’nIn Karacaköyü’nde dogmusum. Babam o zamanIn reji memuru Nuri Bey, annem köyün ilkokul ögretmeni Sündüs HanIm.

BabamIn degisik görevleri dolayIsIyla Anadolu’yu dolasmIs, durmusuz. Ílkokula baslamadan latin harflerinin kullanIlmasI yIlInda Bilecik’te annem ve babam yeni harfleri sökmeye çalIsIrken bende bacak kadar boyumla yaslI baslI adamlarIn arasInda Halk OcagInda kurs ögrencisiydim.

Sonra ilkokula KIrsehir’de basladIm. Oradan, ver elini Yozgat ve Samsun. Ílkokuldan sonra ortaokula Samsun’da devamda iken son yIlImI Çatalca’da tamamladIm ve lise Ístanbul Kabatas’ta sona erdi.

Yüksek Mühendis Okulu’na Ístanbul Üniversitesi Matematik-Astronomi Bölümü’nün 3.ncü sInIfIndan ayrIlarak dahil oldum. Okulun 2.nci yIlInda okul üniversiteye (ÍTÜ) dönüstü ve ögretim süresi 5 yIla indirildi. Biz de yeni gelenlerle 1. sInIfa alIndIk. Ben, Makina Fakültesinin yeni açIlan Gemi Bölümü ögrencisi olarak 1948 yIlInda mezun oldum.

Teknik Üniversite’nin o senelerin mezunlarInIn çok seçkin isimlerini kapsadIgInI belirtmeliyim. Mesela; Amerika Birlesik Devletleri’nin degisik üniversitelerinde profesör olan, Ziya AKÇASU, Turan ONAT, FazIl ERDOGAN, v.s. ve CumhurbaskanI Süleyman DEMÍREL, sabIk basbakan Necmettin ERBAKAN ve digerleri. Bizim sInIf Teknik Üniversite’ye en fazla ögretim üyesi (profesör) vermis bir enteresan sInIftIr. Mezuniyetten hemen sonra üniversite Makina Fakültesinde asistan olarak ise basladIm.

1950 yIlInda Íngiltere’de Dumbarton gemi model deney havuzuna gönderildim. Dünyaca gemi hidrodinamiginde ünlü Lucy Ashton’In arastIrmalarIna tek yabancI olarak katIlmak sansInI kazandIm. Bu arada, balIkçI tekneleri ile yüksek süratli tekneler üzerindeki çalIsmalarIm sonunda, Íngiltere’de ilk mesleki makalem yayInlandI. Dumbarton’dan, doktora çalIsmasI için Durham Üniversitesi King’s College’de Prof.Burrill’in yanIna gittim. ÇalIsmalarImIn bitisine yakIn safhasInda ÍTÜ’den iznimin uzatIlamayacagI haberi ile geri döndüm. YIllar sonra Prof.Burrill’den gelen hatIrlatma ile 1964’te Newcastle Üniversitesi’nde doktora çalIsmasInIn müdafasInI yaparak Ph.D.ünvanI kazanmIs oldum. Mesleki sosyal faaliyetlerimin bir digeri de umumi katibi oldugum Türk Gemi Mühendisleri Cemiyeti’nin Türk Mühendis ve Mimar OdalarI Birligi’nde Gemi Mühendisleri OdasI’na dönüsmesinde kurucu üye olmamdIr. Bilahare, 10 yIl süre ile Oda umumi kâtipligini yaparak önemli katkIlara istirak etmis oldum."

Kemal KafalI'nIn bilimsel arastIrmalarI uluslararasI düzeyde de sürmüs, uzun yIllar yurtdIsInda önemli projelere katkIlarda bulunmustur.

KafalI, 1957-59 yIlInda Amerika’da M.I.T.’de misafir arastIrIcI profesör olarak bulunmus, orada MimarlIk ve Gemi Ínsaat Bölümü’nün ortak mastIr programI olan nükleer enerji ile çalIsacak Amerikan sergi gemisi M.sc projesini yönetmistir.

1963-64 yIlInda Newcastle Üniversitesi’nde arastIrmacI olarak bulunan KafalI, 1968-81 yIllarI arasInda Deniz Harp Okulu'nda gemi insaatIna ait degisik dersler vermis ve yine 1968-74 yIllarI arasInda YIldIz Devlet Mühendislik ve MimarlIk Akademisi’nde ve bilahare 1987’den itibaren YIldIz Teknik Üniversitesi Gemi Bölümünde Gemi ÍnsaatI derslerine devam etmistir. 1953 yIlInda doçent ve 1962 yIlInda Ístanbul Teknik Üniversitesinde profesör ünvanInI kazanmIs olan KafalI, 1973-84 yIllarI arasInda Gemi Enstitüsü Müdürlügü’nde bulunmustur.

KafalI’nIn önemli görevlerinden biri de Türkiye Bilimsel ve Teknik ArastIrma Kurumu’nda geçmistir. Burada üç yIl DanIsma Kurulu Üyeligi, altI yIl Bilim AdamI Yetistirme Grubu Üyeligi, altI yIl Tübitak Bilim Kurulu Üyeligi ve baskanlIgInI yapmIstIr. KafalI, 1983 yIlInda kanunla kurulmus Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Osinografi Hizmetleri Plan Koordinasyon Kurulu ve Ícra Kurulu Üyesi olarak 1987 yIlIna kadar görev yapmIstIr. Ístanbul Teknik Üniversitesi’ndeki hizmetleri önemli addedilecek diger bir tarafIdIr. 1968-70 yIllarIndaki Makina Fakültesi DekanlIgI, 1973-74 Rektör YardImcIlIgI, 1974-77 ve 1980-82 yIllarInda Rektörlüge seçilmesi ve 1982-87’de Rektörlüge tayini ile ÍTÜ’de en uzun süreli hizmet vermek sansIna sahip olmustur. Bu süre içinde basta kurucusu ve baskan oldugu ÍTÜ VakfI yanInda Türk Musikisi, Kabatas Egitim, Alarko Egitim, Türk Kültürünü Gelistirme, Bilim ve Teknoloji, Piri Reis, Darülaceze, Deprem VakIflarI kurucu üyelikleri kaydedilebilir. Bunlara ilave olarak Rektörlük görevi sIrasInda 1983-84 yIlIndaki ÜniversitelerarasI Kurul BaskanlIgI ve degisik yIllardaki Gemi Tetkik (seçme) Heyeti, Egitim SuralarI üyelik ve komite baskanlIklarI, Türkiye Sevk ve Ídare Enstitüsü Üyeligi, Çevre Koruma Dernegi, ÍTÜ MezunlarI Dernegi, Kabatas Lisesi MezunlarI Dernegi gibi kuruluslardaki görevleri devam etmektedir. KafalI’nIn meslek ve akademik faaliyetleri dIsInda, degisik sanayi odalarInda, üniversitelerde, Rotary, Lion gibi kuruluslardaki Bilim ve Teknoloji, Üniversite Sanayi Íliskileri hakkInda arastIrma ve benzeri kurumlarda çok sayIdaki konferanslarI dIsInda Íngilizce, FransIzca mesleki ve bilimsel 24 yayInI, telif kitap ve brosür olarak 18, ders notu olarak 7, mesleki, teknik makale olarak 47, gazete, dergi yayInI olarak 50’den fazla makalesi ve degisik bilimsel ve teknik kuruluslara sunulmus, 23 adet tebligi bulunmaktadIr. KafalI L.P.G. gemisi, romorkör, balIkçI teknesi yüksek süratli tekneler insaatlarIna ait projelere’de dizayn mühendisi olarak imzasInI atmIstIr.

1988 yIlInda ÍTÜ’den emekli olan KafalI halen ÍTÜ ve YIldIz Teknik Üniversitesi’nde ücretli olarak ders vermektedir. Yeni kurulan Dogus Üniversitesinin Akademik Kurul BaskanIdIr. KafalI Türk Petrol-Marmara Transport A.S. ve STFA-Sedef A.S.’de Yönetim Kurulu Üyesi, Alarko Holding A.S.’de murakIp üye olarak görevlidir.

Íki çocugundan biri Gemi Íns.Y.Müh., Sedef Tersanesinde görevli, digeri ise sistem-analisti olarak Packard FirmasInda çalIsmaktadIr. Esi ÇamlIca Lisesi’nde matematik hocalIgIndan emeklidir.

Üniversite YIllarIna Ait Íki AnI

YIl 1968 Makina Fakültesi DekanI Saffet MÜFTÜOGLU, vazifesini seven, yeterli bir bilimsel düzeyi olan degerli arkadasImIz. Yönetim Kurulunun sürekli üyelerinden biriyim. Yönetim Kurulunun diger iki üyesi Necmettin ONGAR ve Prodekan Aziz ERGÍN dekan usül açIsIndan devamlI sIkIstIrmalarda bulunurlardI. Gündem maddeleri çok kere 30’un üstüne çIkmakta ve çok kere toplantIlar yarIm kalmaktadIr.

Bir kIs günü Kaloriferler yanmIyor. Hepimiz palto ile Yönetim Kurulu toplantIsIna gelmisiz. ToplantInIn açIlIsInda usül hakkInda kendisine söz verilen Necmettin ONGAR Íç cebinden kocaman bir duvar termometresini dekanIn önüne sürerek mevcut IsI derecesinin kurallara göre çalIsma imkanI göstermedigini belirtince, DekanImIz toplantIyI kIzgIn bir hareketle iptal ediverdi.

DekanlIk sürem içinde enteresan olaylar arasInda rahmetli profesör hocamIz Aram ERSÜMER’le ilgili bir anI ilginç. Bir kIsIm arkadaslar Aram’In kanser oldugunu ve ömrünün çok az kaldIgInI belirttiler. Yurt dIsIna nasIl yollarIz diye yol aramaya koyulduk. Ben ERSÜMER’i davet ederek sanki bilgimiz yokmus gibi DekanlIk tahsisatImIz içinde ben yurt dIsIna çIkmayacagIm. Aram Bey sen dekanlIk hesabIna Íngiltere’de bizimle ilgili konularI incelemeye ne dersin Çok iyi olur, ama bir genel raporla hizmet yerine getirilir. Gitmisken burada yaptIrdIgIm muayenelerin benzerini bir de orada yaptIrmIs olursun! Yolcu ettik. Oradan gelen bilgilerde aynI hususu teyid ediyor. O sIrada Aram Bey’in profesörlüge müracaatI var. Íncelemede prof.takdim tezine rahmetli Dogan GÜCER takIlmIs. Olmaz der! Durum kritik. YasamasI günleri sayIlI bir kimse Ünvan almIs ne olacak almamIs ne olacak gibi. Dogan’I çalIsmalarI ve tezi yeniden incelemeye ikna ettik. O isi de bu arada çIkardIk. Belki psikolojik, manevi bir etkisi olmalI. Evet, ne oldu ki Aram ERSÜMER’in günleri sayIlI olan kimse olarak aramIzda yIllarca daha yasadI ve ömrü kanserle noktalanmadI!

BasIn Gözüyle Kemal KafalI

Akademik çevreler, Kemal KafalI ismini çok iyi anImsar. Sadece onlar mI, yolu ÍTÜ’den, TÜBÍTAK’tan, denizcilikten geçenler de, KafalI isimini saygIyla anar.

Demirel, Özal, Erbakan’la ÍTÜ’de dönem arkadaslIgI yapan, onlar siyasete yönelirken, üniversiteyi ve bilimi tercih eden KafalI’nIn 75. Dogum günü, önceki gün ÍTÜ Sosyal Tesisleri’nde, önce sempozyum ve ardIndan da resepsiyonla kutlandI.

Hoca, hala dimdik ayakta ve hala üniversitesi için kosturuyor. Rektörlükten ayrIldIktan sonra kurdugu ÍTÜ VakfI, ÍTÜ’lülere önemli sosyal tesisler kazandIrdI, kazandIrmaya da devam ediyor.

Profesör KafalI’yI 15 yIla yakIn süredir tanIrIm. YÖK öncesinde rektördü. YÖK’ten sonra bir dönem daha rektörlük yaptI. DogramacI’ya karsI dogrularI söyleme yürekliligini gösterdigi için, gazaba ugradI ve ikinci kez atanmadI.

YÖK’ün ilk yIllarInda, KafalI gibi 8, 10 rektör daha olsaydI, ne YÖK, ne de üniversiteler, bu hale gelmezdi.

Önceki günkü törende, kendisine 30’a yakIn degisik kurum ve kurulustan tesekkür plaketi verildi. Deniz kuvvetlerinden tutun da, özel sektör temsilcilerine kadar herkes Hoca’nIn, kararlIlIgIndan Türk bilimine, arastIrma kurumlarIna, denizcilige yaptIgI katkIlarI anlattI, tesekkürlerini dile getirdiler.

Evet, 30’a yakIn tesekkür plaketi arasInda, ögrenciler adIna olanI yoktu. Halbuki, en güç dönemlerinde hep onlarIn yanInda olmustu. Onbinlerce ÍTÜ’lünün diplomasInda onun imzasI var, hocalarInI hatIrlamIs olsalardI, sanIrIm çok sevinirdi.

AynI tepkiyi, Bilkent Üniversitesi ögrencilerinin hazIrladIgI yIllIkta DogramacI’yI göremediginde de göstermistir. "NasIl olurda, pas geçersiniz. O Bilkent’i kurmak için ne çabalar gösterdi, ben de dahil kimlerin elestirilerine hedef olmadI ki! Ve siz onu görmezden geliyorsunuz" diye epey kIzmIstIm.

Türkiye’de insanlar hayattayken pek kIymetleri bilinmez, hele emekliliklerinde unutulup giderler. Bazen kendi yarattIklarI kurumlarda yabancIlasIrlar. Bu yüzden, ÍTÜ’nün eski rektörüne gösterdigi vefa herkese ders olmalIdIr. Ah bir de ögrencileri hatIrlayabilseydi, ne iyi olacaktIr.

Abbas Güçlü
Milliyet, 10 Subat 1996


Ülkeye Hizmet KusagI

Türkiye’de bir "Nesil" vardIr. Cumhuriyet’ten bir kaç yIl önce ya da birkaç yIl sonra dogmus bir "Nesil". Onlara, "Cumhiriyet Nesli" denir. Ortak özellikleri de bir büyük emaneti tasIr gibi, kendilerine okumak, aydInlanmak olanagI veren Cumhuriyet’e ve ülkeye "borçlu" gibi yasamalarIdIr. Ve hep, bu "borcu" ödemek için çalIsIr, çabalarlar. Prof.Dr. Kemal KafalI, bu neslin gerçek temsilcilerinden biri. Cumhuriyet’ten iki yIl önce dogmus ve yarIm yüzyIla yakIn üniversite ile mühendislik dünyasInda aralIksIz çalIsmIs bir bilim adamI ve yönetici. Simdi 74 yasInda ve hala bu ülkeye hizmet borcunu ödeyemedigini düsünerek çalIsIyor. 10 yIl rektörlük, 40 yIla yakIn ögretim üyeligi, özetin özeti aslInda. Prof.Dr. KafalI’nIn genel baslIklar altInda ve dIsInda 50 yIla neleri sIgdIrdIgInI kIsaca söylemek gerek: DekanlIktan, rektörlüge, TÜBÍTAK BaskanlIgI’na kadar çesitli görevlerde bulunmus. Gemi Mühendileri OdasI, Piri Reis, Kabatas Egitim, Alarko Egitim, Darülaceze, Türk Musikisi, ÍTÜ vakIflarInIn kurucu üyesi olmus. Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi Ícra Kurulu’nda çalIsmIs. Gemi Enstitüsü Müdürlügü yapmIs. Römorkör, yüksek süratli tekne, L.P.G. gemisi gibi teknelerin insaatlarIna imzasInI atmIs. Halen ÍTÜ MezunlarI Dernegi, ÍTÜ VakfI, Çevre Koruma Dernegi, Türkiye Sevk ve Ídare Enstitüsü gibi kurumlarda görevleri bulunuyor. Bu süreye bir de 15 kitap, Íngilizce ve FransIzca olarak 60’dan fazla mesleki makale, Amerika ve Avrupa’da yayInlanan 15 bilimsel ve teknik yayIn ve çok sayIda konferansI sIgdIrmIs.

Prof.Dr. KafalI, bütün yasamI boyunca en büyük agIrlIgI üniversiteye vermis. Üniversitelerin, ülkelerin en önemli sorunlarInIn basInda geldigine inanmIs. 2000’li yIllarIn esigindeki Türkiye’ye çagdas, dinamik ve özerk yapIlI üniversitelerin kazandIrIlmasI için büyük çabalar harcamIs. Ama, o, hala bu ülkeye hizmet borcunu ödeyemedigi endisesini tasIyor. Mutlulugu, çalIsmakta buluyor. SIcak, sevecen bir aile ortamI, basarIlarInI pekistiriyor.

Hürriyet, 15 MayIs 1995