Turk toplumunun geri birakilmisliginin siyasal, sosyal ve ekonomik nedenlerine ilk olarak dogru tani (teshis) koyan Ataturk, yer yuzunde her ulusun varligi, degeri, ozgurluk ve bagimsizlik hakkinin elinde bulundurdugu ve yaratacagi uygarlik urunleri ile oranli oldugunu vurgulamisti.
Uygarlikcilik ilkesine gore ulkeler degisiktir, fakat uygarlik tektir. Osmanli Imparatorlugunun cokmesi, batiya karsi elde ettigi zaferlerden cok gururlanarak bati uluslari ile baglari kestigi gun baslamistir. Bu yanilgiya dusmemek icin girisilecek atilimlarda, bugunku cagdas uygar toplumlarin icinde bulunduklari dengesizliklerden celiski ve catismalardan korumak icin izlenecek ilkelerin bir butun olarak ele alinmasi gerekir. Bu bakimdan uygarlikcilik ilkesinin oteki Ataturk ilkeleriyle birlikte gerceklesmesi devrimin amacina ulasmasini saglayacaktir. Kisaca bati uygarligini koru korune taklit degil, batidan olumlu bilimler, sanat, insan anlayisi, insanca yasama yontemlerini almak, uygarlikcinin temel yontemidir.
Uygarlikcilik, Ataturk'un ve Turk ulusunun "Turklugun unutulmus uygar niteliginin ve buyuk uygar yeteneginin, bundan sonraki gelismesiyle, gelecegin yuksek ufkundan yeni bir gunes gibi dogacagi" ozlem ve inancidir.